คิดถึงสวนหลังบ้าน

พื้นฐานดั้งเดิมของครอบครัวผม มาจากเกษตรกรโดยแท้ ตั้งแต่สมัยปู่ย่าตายาย ตอนเล็กๆยังจำได้ว่า เคยนั่งรถตามทางเกวียนเพื่อจะเข้าไปที่หมู่บ้าน (ชื่อว่าบ้านดอนดู่ ลูกทุ่งดีมะ) ผ่านทุ่งนาของปู่ย่า ที่ทางเข้าหมู่บ้านมีบึงขนาดใหญ่ เต็มไปด้วยต้นบัว และปอกระเจาที่ส่งกลิ่นคละคลุ้ง แต่ตอนเย็นๆก็มาอาบน้ำที่บึงนี้แหละ มีเจ้าทุยเป็นเพื่อนอาบด้วยนะ ส่วนที่บ้านตายาย ก็เป็นฟาร์มปศุสัตว์ย่อยๆ มีเกือบครบวงจรเลย ทั้งเลี้ยง หมู ไก่ ห่าน หลังบ้านก็เป็นสวน มีทั้งผักผลไม้หลากหลายชนิด แถมยังมีนาข้าวด้วย แต่อยู่ห่างจากบ้านไปอีกพอสมควร เรียกได้ว่าทั้งที่บ้านของปู่ย่าและตายายนั้น เรื่องอาหารการกินแทบไม่ต้องซื้อหาจากที่ไหนเลย เก็บกินจากผลผลิตแถวบ้านได้ทั้งนั้น

นอกเหนือจากปัจจัยเรื่องข้าวปลาอาหารแล้ว พวกเครื่องเล่นบันเทิงใจต่างๆ ผมก็หาวัสดุแถวนั้นแหละทำเอาเอง เช่น ม้ากับปืนก้านกล้วย ดาบซามูไรที่เหลาเองจากทางมะพร้าว หรือ เจ้าว่าวปักเป้าหางยาวที่ทำจากไม้ไผ่และกระดาษหนังสือพิมพ์ ชาวบ้านในชนบทของไทยแต่โบราณมาก็เป็นแบบนี้ มีอยู่มีกินไม่อดอยาก แม้จะดูยากจนตามไม้บรรทัดของสังคมโลกสมัยใหม่ก็ตาม

แต่ก็อย่างที่เห็นๆ ผมเองก็ไม่ได้เป็นลูกทุ่งอะไร เพราะพ่อแม่หลังจากเรียนจบแล้ว ก็ไม่ได้หวนกลับไปใช้ชีวิตแบบปู่ย่าตายาย แต่ใช้ชีวิตอยู่ในเมือง เป็นคนเมืองที่ทุกวันนี้ จะกินอะไรซักอย่าง แม้แต่น้ำเปล่าก็ต้องใช้เงินซื้อหามาทั้งนั้น เงินจึงเป็นสิ่งที่มีค่าเสียเหลือเกิน เพราะมันถูกใช้เพื่อแลกเปลี่ยนกับทุกสิ่งทุกอย่างทั้งที่เป็นปัจจัย 4 และสิ่งบันเทิงเริงรมณ์ชีวิต
ด้วยเทคโนโลยีที่ก้าวหน้า มีหลายๆอย่างที่อุบัติขึ้นและกลายเป็นสิ่งจำเป็นในชิวิต เช่น ทีวี วิทยุ โทรศัพท์ คอมพิวเตอร์ หรือ อินเตอร์เน็ต

ชาวบ้านชนบท ที่เคยกินอยู่อย่างเพียงพอ ก็กลายเป็นขาดแคลน เพราะความต้องการความเจริญสมัยใหม่ ซึ่งล้วนต้องแลกด้วยเงินมากมายทั้งนั้น มีที่ดินก็ต้องเอาไปขาย บึงหนองที่เคยมี ก็ถมเอาไปสร้างอาคาร พืชผลในท้องไร่ท้องนา เดิมใช้ปุ๋ยตามธรรมชาติ เพื่อต้องการให้ได้ผลผลิตมากขึ้น (จะได้ขายได้มากขึ้น) ก็เปลี่ยนมาใช้ปุ๋ยเคมี ต้องฉีดยาฆ่าหญ้ามั่ง ฆ่าแมลงมั่ง ฮอร์โมนเร่งโตมั่ง จนทุกวันนี้ดินเสียไปหมด สรุปคือ คนที่เคยไม่จน ก็เลยกลายเป็นคนจน และอาจต้องจนลงไปเรื่อยๆ

ตอนเด็กๆผมเบื่อการทำเกษตรมากเลยนะ แต่มาช่วงหลังๆนี้ชักเริ่มสนใจมันขึ้นมา โดยเฉพาะแนวเกษตรผสมผสาน และการทำพลังงานทดแทนจากพวกวัตถุชีวภาพทั้งหลาย เพิ่งดูข่าวอันหนึ่งไป เกี่ยวกับชนบทแถวโคลัมเบีย บริษัทเยอรมันเจ้าหนึ่งเขาไปสัมปทานทำระบบก๊าซชีวภาพจากมูลสัตว์ของเกษตรกร ทำให้ชาวบ้านแถวนั้นได้เชื้อเพลิงมาใช้หุงต้ม และทำแสงสว่างตอนกลางคืน แถมยังได้ปุ๋ยจากกากที่เหลือจากการผลิตก๊าซนั้นไปใช้ในไร่นาอีก ซึ่งได้ผลผลิตที่ดีและบำรุงดินไปในตัวด้วย

ที่บ้านเราช่วงนี้ก็มีโฆษณาอันนึง ของมูลนิธิยุวพัฒน์ (คงเคยเห็นกันบ้างแล้วนะ) เกี่ยวกับเรื่องแนวนี้พอดี ชอบความคิดและสไตล์การพูดของลุงผายเขาจริงๆ จึงเอามาฝากกันเสียหน่อย

ถ้าสนใจเพิ่มเติม เกี่ยวกับลุงผาย ลองดูตาม link นี้นะ

http://gotoknow.org/blog/lfl/269246

http://naturalagri.multiply.com/journal/item/21

http://www.mapculture.org/mambo/index.php?option=com_content&task=view&id=996&Itemid=58

แนวคิดของผมตรงกับเขาเที่ว่า ความเจริญของคน ของประเทศ มันต้องเริ่มจากคนต้องมีอยู่มีกินตามสมควรก่อน (จำ 3 เหลี่ยมความพอเพียงที่ผมเคยเสนอได้ไหม https://symposium74.wordpress.com/2008/08/29/triangle-of-sufficiency/ แต่เกี่ยวกับเรื่องนี้คงต้องขยายขอบเขตให้มากกว่าเฉพาะการเมืองที่เคยว่าไว้ไปอีก)

ว่าแล้วกลับไปบ้านรอบหน้า จะไปทำแปลงปลูกอะไรเล็กๆน้อยๆแถวหลังบ้านซะหน่อยท่าจะดี

Read Full Post »